J-doradic.com เว็บ ดิกไทย – ญี่ปุ่น ดิกญี่ปุ่น – ไทย ที่ดีที่สุด
世渡りがうまい
Yo watari ga umai
โลกอยู่ใต้ฝ่าเท้า
ฉบับนี้มาเปลี่ยนบรรยากาศจากสุภาษิตมาเป็นสำนวนซะหน่อย.................
ครั้งแรกที่ฉันรู้จักสำนวนนี้ ได้มาจากนักเรียนคนญี่ปุ่นที่ฉันสอน เมื่อหลายปีก่อน
ฉันชอบการสอน การถ่ายทอด เพราะมักจะเป็นฝ่ายได้เรียนรู้อะไรมากมายจากคนที่ฉันสอน คือ ฉ้นกลายเป็นนักเรียนซะเอง ส่วนท่านเหล่านั้น คือ ครูของฉัน
ครั้งนั้นก็เหมือนกัน นักเรียนญี่ปุ่นที่เป็น Salary Man มากันทั้งครอบครัว (สมัยนั้น บริษัทญี่ปุ่นยังมีงบให้มาเมืองไทยทั้งครอบครัวได้ แต่ปัจจุบันดูเหมือนจะตัดงบ ที่จะได้พาลูกเมียมาด้วย น้อยลงไปเยอะทีเดียว) เขาภูมิใจในลูกชายสองคนของตัวเองมาก ก็โม้เรื่องลูก ๆ แต่ละคนให้ฟัง
โดยบอกว่า แม้ลูกคนเล็กของเขาจะไม่ฉลาดเก่งกาจเหมือนคนพี่ แต่เขารู้ว่า ลูกคนนี้จะ 世渡りがうまい เอาละสิ แปลว่าอะไรฟ่ะ และจากที่ฟังเขาเล่าก็พอจะจับใจความได้เลา ๆ ตอนหลังมาค้นศัพท์เอาเอง ได้ศัพท์เพิ่มอีกคำ เห็นมะ ได้นักเรียนเป็นครู
ถ้าจะแปลแบบให้เข้าใจง่าย ๆ สำนวนนี้จะหมายถึง “การเอาตัวรอดในโลกนี้ได้”
แต่ถ้ามาดูศัพท์กันทีละตัว
世 จะหมายถึง โลก
渡り จะหมายถึง การเหยียบย่าง การก้าวข้าม
うまい ปกติแปลว่า อร่อย แต่ก็เอามาใช้ในความหมายว่า เก่ง อยู่บ่อย ๆ และในที่นี้ก็จะต้องแปลว่า เก่ง
คือ ไม่ว่าจะอยู่ที่ไหนในโลกนี้ ก็จะสามารถเลี้ยงตัวได้ เอาตัวรอด มีชีวิตอยู่ต่อไปได้
หรือถ้าตามสำนวนของ “หนุ่มเมืองจันทร์” (คอลัมน์นิสของหนังสือพิมพ์มติชน) ก็คือ โลกมีไว้เหยียบ ไม่ได้มีไว้แบก สำหรับฉัน ขอแปลว่า โลกอยู่ใต้ฝ่าเท้า เพื่อไม่ให้ซ้ำกับหนุ่มเมืองจันทร์เขา
ที่ฉันนึกถึงสำนวนนี้ขึ้นมา เพราะตอนไปอ่านบล็อกของชาวบ้านทางอินเตอร์เน็ท เจอบล็อกหนึ่ง เป็นเรื่องราวของหนุ่มชาวไทยที่ได้ไปทำงานเป็นวิศวกรคอมพิวเตอร์ที่ฮาวาย เขียนเล่าเรื่องต่าง ๆ ที่เขาได้ไปใช้ชีวิตที่ต่างบ้านต่างเมืองอย่างเอ็นจอยไลฟ์มาก ๆ เห็นทุกอย่างเป็นเรื่องสนุก น่าสนใจไปหมด ไม่เคยเขียนเล่าอะไรที่คร่ำครวญ โศกเศร้า เสียใจ เป็นทุกข์ที่ต้องอยู่ไกลบ้านไกลเมืองไม่มีความสุขเลย
มีประโยคหนึ่งเขาเล่าว่า มักจะมีคนถามเขาว่าไม่เหงาเหรอ? (ประมาณว่า อยู่ต่างบ้านต่างเมืองไม่เหงา ไม่คิดถึงบ้านเหรอ?)
เขาก็บอกว่า ก็ออกจากบ้านไปสิ มีอะไรให้ทำเยอะแยะ ไม่มีเวลามานั่งเหงาหรอก
คนนี้ต้องถือว่า 世渡りがうまい ไปอยู่ที่ไหนในโลกนี้ก็เอาตัวรอด และมีความสุขได้
ส่วนพวกที่ทำตัวตรงข้ามกับสำนวนนี้ เขาก็มีวิธีพูดเหมือนกันนะ แต่ไม่ค่อยใช้กันเท่าไหร่
世渡りがべた (べたเป็นคำที่เพี้ยนเสียงมาจากคำว่าへた ที่แปลว่า ไม่เก่ง)
อันนี้ได้มาจากนักเรียนคนปัจจุบัน เพราะจะเขียนเรื่องนี้นี่แหละ เลยไปขอความรู้จากเขาว่า มีคำตรงข้ามกับคำนี้มั้ย? (สอนนักเรียนญี่ปุ่น มักจะได้ทั้งความรู้ และเงิน หุหุ) หลังจากที่เขาลังเลคิดอยู่นาน ก็เอ่ยคำนี้ออกมา ประมาณว่า ไม่ค่อยแน่ใจสักเท่าไหร๋ ฉันกลับมาค้น ก็ไม่มีในดิค ฯ ไหนระบุไว้เหมือนกัน คงไม่ค่อยใช้กันจริง ๆ
ตัวอย่างคนที่ทำตัวตรงข้าม คนหนึ่งเป็นลูกค้าไพ่ทาโร่ต์คนไทยที่เป็นแอร์โฮเตส ที่เพิ่งมาดูไพ่กับฉันเมื่อวันก่อน (ฉันเป็นนักพยากรณ์ไพ่ทาโร่ต์ด้วย)
เธอเป็นแอร์ ฯ ของสายการบินแขก ๆ อาหรับ ๆ แห่งหนึ่ง
เงินดี ได้เที่ยว แต่ไม่มีความสุข เพราะไม่ชอบประเทศนี้ เมืองนี้ คนที่นี่
เลยอยู่แต่ในบ้านพัก ไม่ออกไปไหน ไม่อยากเจอผู้คนของประเทศนี้
จากลูกค้าไพ่ทาโร่ต์คนนี้พลันให้ฉันนึกไปถึงนักเรียนญี่ปุ่นอีกคน เป็นโอะ(คุ)ซัง (ที่แปลว่า ภรรยา) ของผู้บริหารระดับสูงของบริษัทญี่ปุ่นในเมืองไทยแห่งหนึ่ง
คุณป้าเธอไม่มีความสุขที่ต้องอยู่ที่เมืองไทยเลย ไม่ชอบอากาศที่ร้อน ไม่ชอบอาหารไทยที่เผ็ด อึดอัดกับมลอากาศที่เป็นพิษ ไม่รู้สึกปลื้มคนไทย เพราะสื่อสารกันไม่รู้เรื่อง ไปไหนมาไหนเองก็ไม่สะดวก ไม่อยากอยู่เมืองไทย อยากกลับญี่ปุ่น บรา บรา ..................
ในขณะที่โอะ(คุ)ซัง นักเรียนของฉันอีกคน(รวมทั้งอีกหลาย ๆ คนด้วย) ชอบเมืองไทยมาก ชอบที่ข้าวของราคาถูก อาหารอร่อย มีคนใช้ทำงานบ้านให้ มีคนขับรถพาไปโน่นไปนี่ ได้เล่นเทนนิสทุกวัน จ้างโค้ชคนไทยสอนส่วนตัว จากที่ไม่เคยเล่นเลย เล่นไม่เป็นเลย ก็ไปเล่นทุกวัน จนตัวดำเมี่ยม ดำกว่าฉันอีก กล้ามแขนงี้ ขึ้นเป็นมัด ๆ ดูเซ็กซี่ทีเดียวเชียว (ฮา) อยากอยู่เมืองไทยตลอด ไม่อยากกลับญี่ปุ่น
สามสี่คนนี้ ทำให้ฉันนึกถึง สำนวนนี้นี่แหละ
世渡りがうまいคือบางครั้งมันไม่ใช่แค่สามารถทำมาหากินเลี้ยงตัวเองรอดได้เท่านั้น คุณควรจะเหยีบย่ำไปทุกที่ในโลกนี้ มีชีวิตอยู่ที่ไหนในโลกนี้ก็ได้อย่างมีความสุขด้วย
หมายเหตุ
Dic ญี่ปุ่น-อังกฤษ เขาแปลสำนวนนี้ไว้ว่า worldly-wise (ฉลาดทางโลก)
อ่านเรื่องอื่น ๆ (รวมทั้งเรื่องที่เกี่ยวกับภาษาญี่ปุ่นมากมาย)ได้ที่บล็อกส่วนตัวที่
http://fongnetwork.multiply.com/
